مهارت های پیش نیاز یادگیری (تقویت ادراک دیداری در کودکان)

توسط ملیحه پورنامداری ویدیوها آموزش کودک, آموزگاران, مربیان, مهارت های پیش از دبستان, والدین بدون دیدگاه

همان طور که در ویدیوی قبل (چه مهارت هایی را به یک کودک پیش دبستانی بیاموزیم؟) توضیح دادم، انسان ها برای یادگیری هر موضوعی به گروهی از مهارت های ذهنی و جسمی نیاز دارند.

برای یادگیری های مدرسه که شامل یادگیری خواندن و نوشتن، ریاضی و بقیه دروس می باشد، لازم است که این پیش نیازها را به درستی تشخیص داده و آنها را در کودکان ارتقا دهیم. در این صورت یادگیری موضوعات آموزشی برای کودکان بسیار ساده تر و دلپذیرتر خواهد گردید.
بسیاری از کودکانی که در یادگیری مشکل دارند و جزء دانش آموزان ضعیف در تحصیل به شمار می آیند، کودکانی هستند که علیرغم داشتن هوش کافی، در یک یا چند مورد از این پیش زمینه ها دچار ضعف هستند. در این مطلب و ویدیوی پیش رو، به یکی از این مهارتهای اصلی یعنی ادراک دیداری و اهمیت آن و نیز روش های تقویت ادراک دیداری در کودکان خواهم پرداخت.

ادراک دیداری چیست؟

برای آنکه به این سوال پاسخ دهیم، ابتدا به جواب این سؤال فکر کنید که «اصولاً درک به چه معناست و ما چه زمانی می گوییم که مطلبی را درک نموده ایم؟»
ما معمولاً زمانی از اصطلاح درک کردن استفاده می کنیم که مطلبی را به طور کامل فهمیده باشیم. این درک و فهم هم، ناشی از پردازش و تحلیل صحیح و کامل مغز از اطلاعات ورودی است. حال اگر این پردازش مغز و درک ناشی از آن، بر روی اطلاعاتی باشد که از طریق ورودی دیدن، وارد مغز ما شده باشند، به آن ادراک دیداری گفته می شود. این مهارت، از تعدادی خرده مهارت جزئی تر تشکیل شده که نام آنها در زیر آورده شده است:

خرده مهارت های ادراک دیداری:

تمیز دیداری
روابط دیداری فضایی
حافظه دیداری
حافظه متوالی
پایداری شکل
تشخیص شکل از زمینه
اکمال دیداری

مقاله ادراک دیداری چیست و چه تأثیری بر یادگیری دانش آموزان دارد؟ به توضیح بیشتر این موارد و ذکر مثالهایی از هر یک از آنها می پردازد.

چرا پرورش این مهارت ها در کودکان اهمیت دارد؟

موضوعاتی که به طور معمول در مدارس به کودکان آموزش داده می شوند از جنسی هستند، که «دیدن» نقش بسیار مهمی در آنها ایفا می کند. به عنوان مثال یکی از اولین و مهم ترین آموزش های کودکان در مدرسه، خواندن و نوشتن است و البته لازم به توضیح نیست که فراگیری آنها تا چه حد به «دیدن» وابسته است. علاوه بر این موارد، با کمی دقت در حیطه های مختلف آموزش های مدرسه، اذعان خواهیم نمود که همه و یا لااقل تمامی بخش های غیرشفاهی دروس مدرسه، به این موضوع ارتباط دارند.

دیدن در زمینه یادگیری، دو جنبه متفاوت دارد. اول آنکه دانش آموز از نظر بینایی و سلامت چشم مشکلی نداشته باشد. اما هرچند این مسئله برای یادگیری کامل و عمیق، الزامی است، اما کافی نیست.

شرط دوم آن است که دانش آموز بایستی در پردازش، تحلیل و معنابخشی به اطلاعاتی که می بینند نیز، از توانایی مناسب و کافی برخوردار باشد.

به این بحش از مهارت دیدن، ادراک دیداری گفته می شود که نقش بسیار مهمی در یادگیری دانش آموزان دارد. از این رو، تقویت ادراک دیداری در کودکان، قبل از ورود به مدرسه اهمیت ویژه ای پیدا می کند.

راه های تقویت ادراک دیداری:

تمامی فعالیت ها و بازی هایی که دیدن، ابزاری مهم و لازم برای اجرای آن هاست و به نوعی،دقت، توجه، حافظه و در یک کلام «خوب دیدن» کودک را به چالش می کشند، می توانند به رشد و تقویت ادراک دیداری در کودکان منجر گردند.
کاربرگهای تصویری، مانند پیدا کردن اشکال گم شده، پیدا کردن تفاوت ها و شباهت ها، تصاویر نقطه چین، تکمیل اشکال ناقص، ماز (مسیرهای مارپیچ) و موارد مشابه، در رشد این مهارت به کودکان کمک شایانی می نمایند. پازل، الگویابی، بازی های حافظه دیداری، مانند کارتهای حافظه تصویری و … نیز از بازی های مفید در این زمینه به شمار می روند.